خلاصه استاندارد جوشکاری فشاری گازی ( جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد)

جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد یا همان جوشکاری فشاری گازی میلگرد (Gas Pressure Welding) یکی از روش‌های نوین و پرکاربرد در صنعت ساخت و ساز و مهندسی عمران است که به منظور اتصال سر به سر میلگردهای فولادی به کار می‌رود. این روش به دلیل سرعت بالای اجرا، کیفیت بالای اتصال و کاهش مصرف انرژی نسبت به روش‌های سنتی جوشکاری، به سرعت جایگاه ویژه‌ای در پروژه‌های عمرانی پیدا کرده است. با این حال، اجرای صحیح و ایمن این نوع جوشکاری مستلزم رعایت استانداردهای فنی و کنترل دقیق فرآیند است.

استاندارد JIS Z 3851 به عنوان مرجع اصلی در کشور ژاپن، دستورالعمل‌ها، پارامترهای فنی و معیارهای بازرسی لازم برای اجرای جوشکاری فشاری گازی میلگرد را مشخص می‌کند. این استاندارد، تمامی مراحل از آماده‌سازی میلگردها، گرمایش، اعمال فشار، تا مراحل خنک‌سازی و بازرسی نهایی را با جزئیات کامل پوشش می‌دهد. رعایت دقیق این استاندارد موجب افزایش دوام و مقاومت اتصالات، کاهش خطرات ناشی از شکست جوش و تضمین کیفیت سازه‌های بتنی می‌شود.

در این مقاله، خلاصه‌ای از مفاد اصلی استاندارد JIS Z 3851 ارائه شده که می‌تواند به مهندسین، تکنسین‌ها و پیمانکاران در بهبود فرآیند جوشکاری و ارتقاء کیفیت پروژه‌های ساختمانی کمک کند.

JIS Z 3851: Gas Pressure Welding of Steel Bars for Reinforcement

📘 خلاصه فنی استاندارد JIS Z 3851 — جوشکاری فشاری گازی میلگرد

✅ عنوان کامل:

JIS Z 3851:  جوشکاری فشاری گازی میلگردهای فولادی برای بتن مسلح

1. 🎯 هدف استاندارد

این استاندارد روش‌ها، شرایط فنی، معیارهای پذیرش و الزامات کنترل کیفیت برای جوشکاری سر به سر میلگرد به روش فشاری گازی (GPW) را مشخص می‌کند. هدف، ایجاد اتصالی ایمن، یکنواخت و با دوام بین میلگردهای فولادی مورد استفاده در سازه‌های بتنی است.

2. 🧱 دامنه کاربرد

• فقط برای میلگردهای فولادی مطابق با JIS G 3112
• مناسب برای قطرهای 13 mm تا 51mm
• قابل اجرا در سازه‌های بتنی مسلح، از جمله پل، ساختمان، سد، و تونل

3. 🔥 فرآیند جوشکاری

فرآیند شامل مراحل زیر است:

1. تراش و آماده‌سازی سر میلگردها )حذف زنگ‌زدگی، پوسته‌ها، و آلودگی‌ها(
2. گرمایش موضعی دو سر میلگرد با مشعل گازی خاص)عموماً LPG/Acetylene با اکسیژن(
3. اعمال فشار مکانیکی هم‌زمان هنگام رسیدن دما به حدود 1100–1200 درجه سانتی‌گراد
4. تشکیل حلقه جوش بیرونی به‌صورت یکنواخت و کامل
5. خنک شدن طبیعی جوش بدون تنش اضافی

4. ⚙️ پارامترهای فنی کلیدی

5. 🔍 کنترل کیفیت و بازرسی

🔹 بازرسی چشمی:

• سطح جوش باید یکنواخت، بدون ترک، حفره یا سوختگی باشد.
• حلقه جوش باید به‌صورت متقارن و بدون بریدگی باشد.

🔹 تست کشش:

• مقاومت کششی اتصال نباید کمتر از 125% مقاومت مشخصه میلگرد پایه باشد.
• شکست باید در خارج از ناحیه جوش اتفاق بیفتد.

🔹 تست خمش:

• خم شدن نمونه بدون ایجاد ترک در ناحیه جوش تا زاویه 90 درجه

🔹 تست غیرمخرب (در صورت نیاز پروژه):

• تست التراسونیک یا رادیوگرافی برای جوش‌های بحرانی با دستگاه و پراب مخصوص فورجینگ

6. 👷‍♂️ نیروهای متخصص و تایید صلاحیت

• اپراتورهای جوشکاری باید دارای گواهی معتبر از Japan Pressure Welding Association (JPWA) یا نهادهای مشابه باشند . مثل  آموزشگاه فنی و حرفه ای اتصال جوش در ایران
• آموزش شامل تئوری، تمرین عملی، و آزمون نهایی است.

7. 🏗️ شرایط محیطی اجرای جوشکاری

• دمای محیط باید بالای 5 درجه سانتی‌گراد باشد.
• نباید در شرایط بارندگی یا رطوبت شدید بدون محافظت مناسب انجام شود.
• باد مستقیم باید با موانع یا پوشش‌های موقتی کنترل شود.

✅ نتیجه‌گیری

استاندارد JIS Z 3851 پایه‌ای مطمئن برای اجرای جوشکاری فشاری گازی میلگرد در پروژه‌های حساس عمرانی فراهم می‌کند. رعایت دقیق آن باعث افزایش ایمنی سازه، یکنواختی اتصالات، و کاهش هزینه‌های نگهداری در طول عمر پروژه می‌شود.

تهیه و تنظیم :

واحد آموزش شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد

بنیانگذار جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد در ایران