چه نکاتی را مهندس ناظر در پروژه فورجینگ باید رعایت کند؟

با گسترش استفاده از جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد در پروژه های ساختمانی و عمرانی سراسر کشور، نیاز به داشتن اطلاعات کافی توسط مهندسین و ناظرین مستقر در کارگاه ها جهت کنترل پارامتر های مهم و حیاتی در مراحل اجرای جوشکاری فورجینگ ضرورت پیدا نموده است. یک مهندس و ناظر در پروژه می بایست در مراحل مختلف عوامل و مستندات مهمی که در زیر توضیح داده می شود را به ترتیب کنترل نماید.

الف) قبل از شروع کار فورجینگ جهت انتخاب تیم فورجینگ کار که می تواند یک شرکت یا یک شخص حقوقی باشد، می بایست صلاحیت و اعتبار فورجینگ کار مورد ارزیابی قرار گیرد. اگر پروژه شما یک پروژه بزرگ، حساس و مهم باشد و می خواهید دقت و کیفیت بالایی در اجرا از تیم فورجینگ انتظار داشته باشید می بایست حتما با شرکت های مجری فورجینگ که دارای شرکت ثبت شده، اساسنامه و رزومه قوی هستند وارد قرارداد و مذاکره شوید. سوابق و اعتبار یک شرکت فورجینگ از رزومه کاری و سوابق اجرایی پروژه های قبلی آن قابل بررسی و استعلام می باشد. کسب اطاعات در این زمینه با استفاده از سایت شرکت ها و بررسی در اینترنت قابل انجام می باشد. دقت کنید که شرکت ها می بایست به صورت تخصصی در زمینه جوشکاری فورجینگ و اجرا و آموزش آن فعال باشند.

داشتن تخصص و سوابق در زمینه مهندسی جوشکاری برای این شرکت ها بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد. هیات مدیره و کادر فنی این شرکت ها می بایست دارای تخصص و تحصیلات مرتبط در زمینه مهندسی جوشکاری و متالورژی بوده و شرکت های بازرگانی یا شرکت های دارای تحصیلاتی همچون عمران، مکانیک و صنایع و کامپیوتر نمی توانند ضامن اجرای صحیح یک کار تخصصی در زمینه جوشکاری برای شما باشند. در صورت استفاده از اشخاص حقوقی در پروژه ها شما می توانید ارزیابی سوابق فورجینگ کاران را با استعلام از انجمن صنفی جوشکاران فورجینگ سر به سر میلگرد انجام دهید. کلیه جوشکاران فورجینگ عضو انجمن صنفی دارای پرونده و اطلاعات مرتبط در زمینه حرفه خود در این انجمن می باشند و با پیگیری از دبیرخانه انجمن می توانید استعلام کیفیت کاری و رضایت کارفرماهای قبلی هر پیمانکار فورجینگ را به راحتی بدست آورید. علاوه بر بررسی عضویت در انجمن فوق و داشتن گواهینامه با تاریخ اعتبار، یک جوشکار میلگرد می بایست دارای گواهینامه رسمی فنی و حرفه ای باشد. این گواهینامه که با لوگوی فنی و حرفه ای و آموزشگاه آزاد اتصال جوش و مرکز ملی مقاوم سازی ایران صادر می شود، علاوه بر داشتن شماره گواهینامه و تاریخ اعتبار می تواند سندی مبنی بر گذراندن دوره آموزشی و آزمون در یک مرجع معتبر جهت تصمیم گیری کارفرماها و انتخاب فورجینگ کار پروژه خود باشد.

نداشتن اعتبار یک گواهینامه جوشکاری فورجینگ و یا گواهینامه عضویت در انجمن صنفی می تواند به خاطر مشکلات یک فورجینگ کار و عدم تمدید مجدد آن باشد و ناظران و مهندسان می بایست حتما به این موضوع دقت کرده و تاریخ مذکور را کنترل نمایند.

از دیگر موارد مهم و ضروری در انتخاب یک فورجینگ کار علاوه بر داشتن مدارک عضویت در انجمن و گواهینامه فنی و حرفه ای داشتن مدارکی دال بر سالم و استاندارد بودن تجهیزات تیم های اجرایی فورجینگ می باشد،که این امر با کنترل کالیبراسیون دستگاه های فورجینگ کاران قابل حصول می باشد. دقت نمایید مرجع صادر کردن گواهینامه کالیبراسیون در ایران فقط آزمایشگاه کالیبراسیون شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد بوده که با کنترل سالانه تجهیزات جوشکاری فورجینگ و صدور گواهینامه سلامت دستگاه های فورجینگ می تواند، سالم بودن پمپ فشار هیدرولیک و دستگاه برش فورجینگ کار را برای کارفرما و مهندسین ناظر تضمین و گارانتی نماید. یک فورجینگ کار ممکن است مهارت و صلاحیت کار درست را داشته باشد ولی با استفاده از تجهیزات غیر استاندارد و یا فرسوده خود ناخواسته یک پروژه را دچار چالش و فاجعه نماید.

نمونه گواهینامه انجمن و نمونه گواهینامه فورجینگ کار

ب) پس از ارزیابی و انتخاب پیمانکار معتبر مهندس ناظر یا کارفرما می تواند با استفاده از فرمت استاندارد و یکپارچه مطابق نمونه قرارداد موجود در سایت انجمن صنفی جوشکاران فورجینگ سر به سر میلگرد بند های قرارداد جوشکاری فورجینگ میلگرد خود را تنظیم کرده و مطابق تعرفه قیمت تصویب شده انجمن صنفی اقدام به عقد قرارداد با شرکت یا شخص مورد نظر در زمینه اجرای جوش میلگرد در پروژه خود نماید.

مرجع و حکم اختلافات این قرارداد واحد بازرسی و بررسی شکایات انجمن صنفی خواهد بود که علاوه بر نظارت و کارشناسی در مواقع ضروری می تواند اقدام به حاکمیت بی طرفانه در پروژه ها ی فورجینگ نماید.

ج) در طول اجرای پروژه های فورجینگ مهندس ناظر یا کارفرما یا دستگاه نظارت می توانند نسبت به نمونه برداری از جوش های اجرا شده و ارسال به آزمایشگاه های معتبر سراسر کشور اقدام نماید. انجام آزمایش باعث می شود علاوه بر کنترل صحت کیفیت کاری یک فورجینگ کار، پروسه اجرای جوشکاری یعنی تنظیم بودن دستگاه و تجهیزات و باکیفیت بودن گاز را هم کنترل و آزمایش کنید. پیشنهاد می شود در شروع پروژه و پس از انجام اولیه چند نمونه جوش توسط اپراتور، نمونه برداری از قطعات جوش شده بر روی کار و به صورت تصادفی انجام و نمونه ها به آزمایشگاه های دولتی و یا دانشگاهی ارسال شود. در حین اجرای کار نیز در مراحل مختلف و یا طبقات بالاتر متناسب با پیشرفت کار به صلاحدید ناظر این نمونه برداری و آزمون بهتر است تکرار شود تا از کیفیت اجرا تا پایان پروژه اطمینان حاصل گردد.

مطابق استاندارد ملی ایران به شماره ۲۲۴۴۲ توصیه می گردد آزمایش تست خمش90 درجه و یا در اولویت دوم تست التراسونیک و یا تست کشش جهت کنترل کیفیت جوشهای فورج شده صورت پذیرد. آزمون خمش و کشش در آزمایشگاههای دولتی و یا دانشگاهی با ارایه گزارش کتبی و آزمون تست التراسونیک توسط اپراتورهای دارای دستگاه و تجهیزات مخصوص تست میلگردهای جوش شده به روش فورجینگ و در صورت داشتن گواهینامه تخصصی این کار امکان پذیر و مجاز می باشد.

نکات مهندس ناظر در فورجینگ

دقت شود که عیوب ظاهری غیر طبیعی در فرآیند اجرای جوش نیز می تواند باعث مشکلاتی در جوشکاری گردد که این موارد توسط ناظر و یا در صورت آگاهی از آن توسط بازرس فنی مورد تایید واحد کنترل و بازرسی انجمن صنفی مورد ارزیابی و تصمیم گیری می باشد.

د)در پایان پروژه نیز مستندات و نتایج آزمایشگاه به انضمام گواهینامه فورجینگ کار و گواهینامه عضویت در انجمن صنفی پیمانکار فورجینگ و کالیبراسیون دستگاههای وی می بایست در پرونده و بایگانی پروژه قرار گیرد تا در صورت بروز مشکل احتمالی در آینده قابلیت پیگیری و ردیابی موضوع وجود داشته باشد.