فاصله مجاز بین جوشهای فورجینگ چقدر است؟
جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد یکی از روشهای جدید برای اتصال میلگردهای ساختمانی در ایران میباشد که از سال 1388 توسط مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن بررسی و توسط شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد به عنوان بنیانگذار این تکنولوژی در ایران پیاده سازی و اجرا گردید.
این تکنولوژی که جایگزین بسیار مطمعین تر و قابل قبول تری برای روش قدیمی اورلب و حتی اتصالات مکانیکی میباشد بسیار ساده و کارآمد می باشد. در این فرآیند جوشکاری به مانند تمام روشهای جوشکاری دیگر میبایست ابتدا لبه های قطعات جوش شونده را که در این مورد دو میلگرد مورد نظر میباشد توسط دستگاه برش سرد یا کاتر مخصوص میلگردبر به صورت صاف و صیقلی و صفر درجه برشکاری نمود. دقت کنید که این برش حتما میبایست توسط دستگاه مخصوص ساخته شده برای جوشکاری فرجینگ صورت پذیرد و هرگونه برشکاری با ابزار دیگر همچون گیوتین و آهن بر و سنگ فرز کاملا ممنوع و باعث خرابی و شکست جوش در آینده خواهد شد.
نکته بسیار مهم در این روش اجرای کار
جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد توسط افراد آموزش دیده و دارای گواهینامه مهارت جوشکاری فورجینگ میباشد. چون این روش یک فرآیند نیمه اتوماتیک و دستی میباشد لذا همانند تمام روشهای دیگر جوشکاری میبایست اپراتور جوش فورجینگ دارای گواهینامه مهارت و تائید صلاحیت جوشکار باشند. این گواهینامه میبایست توسط مراکز آموزش فنی و حرفه ای یا شرکت های دارای آموزشگاههای تخصصی مهندسی جوشکاری در زمینه جوش فورجینگ سر به سر میلگرد همچون شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد باشند. عدم داشتن گواهینامه جوشکاری و تائید صلاحیت اوپراتور جوشکاری فرجینگ بدون شک باعث اجرای غلط و عدم رعایت نکات ریز و ظریف کار و بروز فجایع جانی و مالی سهمگین در آینده خواهد شد.
متاسفانه در بسیاری از پروژه های عمرانی و ساختمانی دیده میشود که بخاطر نداشتن همین مهارت اپراتور فورجینگ و نبود گواهینامه جوشکار خطاهای فاحش و خطرناکی در پروژه ها صورت میگیرد. یکی از این اشتباهات عدم رعایت فاصله جوشهای اجرا شده در یک مقطع مثل ستون یا دیوار برشی یا فنداسیون میباشد .
مطابق بند ذکر شده در قسمت ضوابط ویژه برای طراحی در برابر زلزله در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ملی ایران وصله های جوشی به شرطی مجاز است که وصله میلگرد در هر سفره میلگرد به صورت یک در میان انجام شود و فاصله وصله در میلگردهای مجاور یکدیگر در امتداد طول عضو کمتر از 60 سانتیمتر نباشد.
البته این مقدار در آیین نامه ها و مراجع کشور ژاپن که زادگاه اصلی تکنولوژی جوشکای فورجینگ سر بسر میلگرد می باشد 40 سانتیمتر پیشنهاد شده است . لذا با توجه به شرایط حاکم بر پروژه های ایران مثل طراحی و محاسبات مهندسین , فرآیند تولید میلگرد در ایران , جنس و استحکام و خواص مکانیکی میلگردهای موجود در ایران , شرایط گاز مصرفی و تخصص اپراتور جوشکار میلگردها و.... پیشنهاد میگردد با نظر محاسب و طراح و ناظر عدد مطلوب تر انتخاب شود تا هم اطمینان از استحکام حاصل شود و هم میلگرد اضافی به صورت پرت و دور ریز در پروژه باقی نماند.
جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد یکی از روشهای نوین و کارآمد در اتصال میلگردهای ساختمانی است که از سال ۱۳۸۸ توسط مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن مورد بررسی قرار گرفته و توسط شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد به عنوان بنیانگذار این تکنولوژی در ایران اجرا شده است.
این روش جایگزین مطمئنتری برای روشهای قدیمی مانند اورلپ و حتی اتصالات مکانیکی محسوب میشود.
جدول: مقایسه فاصله مجاز بین جوشهای فورجینگ در ایران و ژاپن
کشور |
فاصله مجاز بین جوشهای در یک شاخه میلگرد |
ایران |
حداقل ۶۰ سانتیمتر |
ژاپن |
حداقل ۴۰ سانتیمتر |
مطابق با ضوابط ویژه برای طراحی در برابر زلزله در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران، وصلههای جوشی به شرطی مجاز هستند که وصله میلگرد در هر سفره میلگرد به صورت یک در میان انجام شود و فاصله وصله در میلگردهای مجاور در امتداد طول عضو کمتر از ۶۰ سانتیمتر نباشد.
این در حالی است که در آییننامهها و مراجع کشور ژاپن، که زادگاه اصلی تکنولوژی جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد است، فاصله ۴۰ سانتیمتر پیشنهاد شده است.
با توجه به شرایط پروژههای ایران، مانند طراحی و محاسبات مهندسین، فرآیند تولید میلگرد، جنس و استحکام میلگردهای موجود، شرایط گاز مصرفی و تخصص اپراتور جوشکار، پیشنهاد میشود با نظر محاسب، طراح و ناظر، فاصله مناسب انتخاب شود تا هم اطمینان از استحکام حاصل شود و هم میلگرد اضافی به صورت پرت و دورریز در پروژه باقی نماند.
نتیجهگیری و جمعبندی
جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد به عنوان یک روش پیشرفته در اتصال میلگردهای ساختمانی، نیازمند رعایت دقیق ضوابط و استانداردهای مربوطه است.
یکی از مهمترین این ضوابط، رعایت فاصله مجاز بین جوشهای فورجینگ در امتداد یا شاخه میلگرد است که در ایران حداقل ۶۰ سانتیمتر و در ژاپن ۴۰ سانتیمتر توصیه شده است.
نکته مهم دیگر حداقل فاصله مجاز بین دو جوش فورجینگ در دو شاخه میلگرد کنار هم است که در مراجع ژاپنی حداقل ۶۰ سانتیمتر و به صورت یک در میان و زیگ زاگ لحاظ شده است.
رعایت این فاصلهها به منظور افزایش استحکام و ایمنی سازهها، بهویژه در برابر زلزله، ضروری است.
همچنین، اجرای صحیح این روش نیازمند اپراتورهای آموزشدیده و دارای گواهینامه مهارت جوشکاری فورجینگ است تا از بروز خطاهای فاحش و خطرناک در پروژهها جلوگیری شود.
با توجه به مزایای این روش، از جمله صرفهجویی در مصرف میلگرد، کاهش وزن سازه و افزایش مقاومت در نقاط اتصال، استفاده از جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد میتواند به بهبود کیفیت و ایمنی سازههای بتنی کمک شایانی کند.
با این حال، برای دستیابی به بهترین نتایج، توصیه میشود با مشورت مهندسین محاسب و ناظر، فاصلههای مناسب بین جوشها و سایر جزئیات فنی متناسب با شرایط پروژه تعیین و اجرا شود.